Kerk Ter Idzard

 

Historie

Het vermoeden bestaat dat er omstreeks 1100 al sprake was van een volwaardig dorp waar nu Ter Idzard ligt en dat er toen al een eenvoudig kerkje of een kapel is geweest voor 150 â 200 parochianen. Voor de vestiging van een eigen kerk waren van oudsher 10 erven voldoende om een kerk te stichten. In iets latere tijd wordt geschreven dat er 30 erven zijn in het dorp


In een bewaard gebleven kerkelijke brief uit 1320 duikt voor het eerst de naam Ydzerde op. In dat jaar worden de Stellingwerfse parochies uit de ban gehaald i.v.m. ongehoorzaamheid aan de bisschop van Utrecht. Deze parochies waren in 1309 door de bisschop al in de ban gestopt.

De huidige kerk die gewijd is aan de heilige Bonifatius, dateert  uit de periode 1423 -1455.

De bisschop van Utrecht, Rudolf van Diepholt, schonk in die tijd een aflaat van 40 dagen aan allen die binnen een jaar een bijdrage gaven aan het kerkbestuur van Idzardia voor de bouw van de kerk.

Evenals andere kerken in Weststellingwerf had de kerk van Ter Idzard als dochter- of kleindochterkerk een bijzondere band met de aloude aan Sint Clemens gewijde moederkerk van Steenwijk.

In 1903 is het gebouw grondig gewijzigd. In dat jaar is de huidige toren aan de kerk gebouwd, zonder spits. Ook werden toen de buitenmuren geheel bepleisterd. De klokkestoel, die tegenover het toegangspad stond, is in die periode afgebroken. De preekstoel werd tijdens de herinrichting verplaatst van de zuid- naar de oostkant.

De spits is pas op de toren geplaatst in 1926 door de gebr. Scheenstra voor een bedrag van f. 1475.-

Omstreeks 1985 is de bepleistering aan de zuidmuur gedeeltelijk weer verwijderd en is er noodherstelwerk verricht aan de gemetselde baksteen. Dit werk dat in fasen zou worden uitgevoerd is inmiddels stopgezet.   

De onderste lagen van de muren bestaan uit kloostermoppen die waarschijnlijk in het begin van de dertiende eeuw door monniken zijn gebakken. Er schijnt ook voor 1900 nogal eens een verbouwing of verandering aan de kerk te hebben plaats gevonden. Niet bekend is wanneer deze werkzaamheden zijn uitgevoerd.

De muren van het éénschepige Laat-Gothische kerkje zijn opgetrokken uit oude friezen. De kerkruimte wordt verlicht door hoog boven de grond aangebrachte lichtopeningen waaruit de vroeger aanwezige traceringen en het glas en lood zijn verwijderd en die vervangen zijn door houten ramen.

In het Ryksargyf te Leeuwarden is over een gebrandschilderd glas-in-lood raam  te vinden:
10 nov. 1596. Doede Juckes glaesenmaker binnen Leeuwarden ordonnantie gepasseert van XXX vl
 =  36 pond van een glas in lood raam in de kercke van Ter Idzard gemaakt.

De muren worden gesteund door eenmaal versneden zware beren zoals in het begin van de zestiende eeuw bij de meeste kerken gebruikelijk was. Deze beren zijn van een vlakke afwaterende afdekking voorzien.

Het in de kerk aanwezige meubilair heeft weinig waarde.

Wel waardevol zijn de drie gebeeldhouwde epitafen aan de zijmuren. Deze rouwborden zijn in 1991 gerestaureerd.

In 2009/2010 is de kerk gerestaureerd. Het startsein hiervoor is op 9 februari gegeven. 
Voor een compleet overzicht van de verbouwing klik hier.